Lục địa đen: Mỏ vàng lộ thiên cho bóng đá châu Âu

Khi được gọi vào danh sách 23 cầu thủ Gabon chuẩn bị cho giải vô địch châu Phi 2015, tiền vệ Mario Lemina của CLB Marseille (Pháp) liền từ chối mà không phải suy nghĩ nhiều. Cầu thủ 21 tuổi này vốn là thành viên trong đội hình U20 Pháp vô địch thế giới năm 2013 và đang nhắm đến một suất chơi cho đoàn quân của HLV Didier Deschamps.

Trên thực tế Lemina chào đời tại Gabon và vẫn còn nhiều họ hàng sinh sống tại quốc gia châu Phi đang phát triển này. Và còn có một thực tế khác là anh đang trên đường gia nhập danh sách những cầu thủ tài năng nhất mà bóng đá châu Phi để lọt vào tay châu Âu.

Nhiều thập kỷ trước, Eusebio và Mario Coluna là những cầu thủ đầu tiên của lục địa đen thành công trong việc khai thác mảnh đất bóng đá màu mỡ. Họ đều có mặt trong đội hình CLB Benfica vô địch Cup C1 hai lần liên tiếp, đồng thời có hơn 120 trận chơi cho đội tuyển Bồ Đào Nha, sau khi chào đời và lớn lên tại Mozambique (một thuộc địa cũ của Bồ Đào Nha) cho đến năm 19 tuổi.

Khi giải vô địch châu Phi khởi tranh vào năm 1957, Mozambique còn chưa có giải vô địch cũng như đội tuyển quốc gia. Eusebio và Coluna do đó không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc chơi cho Bồ Đào Nha.

Nhưng ngày nay sự trân trọng dành cho quê hương dần nhường chỗ cho cơ hội thành công và điều kiện tài chính. Các cầu thủ có xuất thân, hoặc gốc gác châu Phi ngày càng có xu hướng khoác áo một đội tuyển quốc gia tại châu Âu. Henrik Larsson, tiền đạo vô địch Champions League với Barcelona, cũng không nằm ngoài sự cám dỗ. Cầu thủ này lớn lên tại Thụy Điển nhưng từng có điều kiện khoác áo Cape Verde thông qua dòng máu của người cha.

“Tôi sẽ cổ vũ Cape Verde tại giải vô địch châu Phi, nhưng chưa có ai từng nói tôi nên chơi cho họ”, Larsson cho biết. “Tôi bắt đầu chơi cho đội tuyển Thụy Điển từ khi còn rất trẻ. Bất kể thế nào tôi cũng là một người Thụy Điển và tôi chưa từng có ý định khoác áo đội tuyển khác”.

Nhiều cầu thủ cũng có hai lựa chọn như Larsson và hầu hết đều chọn ở lại châu Âu. Ba trong số này là những nhà vô địch thế giới năm 1998 dưới màu áo tuyển Pháp gồm: Zinedine Zidane (quê gốc Algeria), Marcel Desailly (Ghana) và Claude Makelele (Cộng hòa dân chủ Congo).

Một câu chuyện khác cũng gây tranh cãi không kém là việc hai anh em nhà Boateng đang chơi cho hai đội tuyển khác nhau. Kevin Prince hiện là thành viên chủ chốt của Ghana, còn người em cùng mẹ khác cha Jerome vừa vô địch World Cup 2014 với đội tuyển Đức.

Nigeria, một trong những nền bóng đá phát triển nhất châu Phi, cũng đang phải chịu mất mát lớn khi chứng kiến ngôi sao David Alaba chơi cho đội tuyển Áo.

Đội tuyển Italy từng nổi tiếng với những cầu thủ điển trai da trắng ngày nay cũng có nhiều cầu thủ xuất thân từ châu Phi, điển hình là Stefano Okaka, Angelo Ogbonna (quê gốc tại Nigeria) hay Mario Balotelli (Ghana).